Thứ Ba, 31 tháng 1, 2017

NGÀY TẾT NÓI CHUYỆN CHƠI THƠ




         Ngày nay người ta chơi thơ vào dịp tết với nhiều kiểu: Treo cờ thơ, bình thơ, thả thơ bay lên trời, chép thơ vào thúng mủng rổ rá rồi mang đi triển lãm. Riêng ông Phan Mạnh Danh (1) cách nay gần thế kỉ có kiểu chơi thơ không mấy ai theo được. Kể như ở Việt Nam, ông là thủy tổ của nghệ thuật sắp đặt, không sắp đặt đồ vật mà sắp đặt thơ. Xin giới thiệu sau đây 2 trong rất nhiều kiểu chơi của ông Phạn Mạnh Danh để quý vị đọc chơi.
 
CHƠI KIỂU MỘT
          Rút bốn câu thơ (chữ Hán đã phiên âm) trong bốn tác phẩm khác nhau của Tàu, ghép lại có một bài thơ tứ tuyệt đủ niêm luật, dịch ra sẽ có bốn câu trong truyện Kiều.
 
1.a
Lưu thù dư tình bổ hóa công ( Liễu Trai)
Hồng nhan lưu lạc hận nan cùng (  Bách Mỹ)
Sinh tiền cá cá thuyết ân ái ( Kim Cổ kì quan)
Mạnh lý vô thời tổng thị khô ( Thăng Bình truyện)

Dịch
Phụ phàng chi mấy hóa công
Ngày xanh mòn mỏi má hồng phôi pha
Sống làm vợ khắp người ta
Hại thay chết xuống làm ma không chồng.
 
1.b
Quế luân tà chiếu phấn lâu không. ( Tình sử)
Thủy tế, hoa gian ảnh đạm nùng. ( Trụ Xuân Viên)
Trù tướng đông lân thiên thụ tuyết ( Thi Lâm)
Hải đường khai tận nhất đình hồng (Đường thi)
Dịch
Gương Nga chênh chếch dòm song
Vàng gieo ngấn nước, cây lồng bóng sân.
Hải đường lả ngọn đông lân
Hạt sương trĩu nặng, cành xuân la đà
 
1.c
Thùy gia tiêu tức đậu đông phong (Tình sử)
Khứ khứ ly ly tổng tụy dung ( Ỷ Lâu mộng)
Liệu đắc kim sinh vô ngã phận ( Tái sinh duyên)
Lai sinh hoặc giả ký trùng phùng (Tái sinh duyên)
Dịch
Vì ai ngăn đón gió đông
Thiệt lòng khi ở đau lòng khi đi
Trùng phùng hù dọa có khi
Thân này thôi có còn gì mà mong
 
1.d
Nhất niên xuân sự đáo trà mi ( Đường thi)
Dĩ bị du phong thám đắc tri ( Thi lâm)
Nhuyễn ngọc ôn hương thùy vị tích ( Ỷ Lâu mộng)
Hối giao vũ đố dữ phong xuy ( Hồng Lâu mộng)
Dịch
Tiếc thay một đóa trà mi
Con ong đã tỏ đường đi lối về
Một cơn mưa gió nặng nề
Thương gì đến ngọc tiếc gì đến hương.
 
CHƠI KIỂU 2
Chọn nguyên một bài thơ thất ngôn tứ tuyệt trong sách Tàu (có chua rõ tên bài thơ, tên tác giả, tên sách) sau khi dịch ra có bốn câu thơ Nôm của bốn tác phẩm khác nhau.
 
2.a
ĐỀ TÍCH SỞ KIẾN XỨ (Thơ của Thôi Hộ, Đường thi)
Khứ niên kim nhật thử môn trung
Nhân diện đào hoa tương ánh hồng
Nhân diện bất tri hà xứ khứ
Đào hoa y cựu tiếu đông phong
Dịch
Lét trong cửa tía mây trùng ( Ngọc hoa)
Vẻ hồng kia với má hồng đua tươi ( Ngọc kiều lê)
Trông theo nay chẳng thấy người ( Chinh phụ ngâm)
Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông (Truyện Kiều)
 
2.b
XÍCH BÍCH HOÀI CỔ (Thơ của Đỗ Mục, Đường thi)
Chiết kích tầm sa thiết vị tiêu
Tự tương ma tẩy nhận tiền triều
Đông phong bất dữ Chu Lang tiện
Đồng Tước xuân thâm tỏa nhị kiều
Dịch
Đá hoa sẵn, nhạc vàng treo ( Bích câu kỳ ngộ)
Nhìn xem dấu cũ ra chiều hoài nhân (Nữ Tú tài)
Gió đông chẳng đoái vườn  xuân (Lục Vân Tiên)
Một nền Đồng Tước khóa xuân hai Kiều (Truyện Kiều)
 
2.c
ĐỀ HOA CÚC (thơ của Đặng Thị, Tình sử)
Lương công diệu thủ ổn an bài
Bút để di lai chi thượng tài
Lục diệp hoàng hoa trường tự mỵ
Đằng nhân bất hứa điệp phong lai
Dịch
Bức tranh ai khéo vẽ vời ( Bướm Hoa)
Phẩm đề xin một vài nhời thêm hoa (Truyện Kiều)
Rõ ràng xanh lá đỏ hoa ( Tống Trân)
Tường đông bướm lại ong qua mặc lòng ( Hoa Tiên)
-------------
 
(1) Tác giả sách Bút hoa thi thảo, xuất bản tại Nam Định 1942
               ( Song Thu sưu tầm )

Thứ Bảy, 21 tháng 1, 2017

CHỊ THU ÔM RỔ ĐỖ





         ( Đây là hai tấm hình tôi đi hái đỗ về. Một được chụp vào tháng 5-2016, khi vừa chuẩn bị làm bữa, vừa ra hái đỗ đũa mang về. Một chụp vào tháng 01-2017, khi đang ôm rổ đỗ cô ve, khoe thành quả làm vườn của Đỗ Đình Tuân.
            Chẳng hiểu sao hai tấm ảnh này lại gợi được thật nhiều cảm xúc cho người xem. Cụ thể là khi xem hình tôi bê rổ đỗ đũa, cô em gái của người bạn thân nhất với tôi đã ghi vào trang phây của tôi rằng: " Chị Thu ơi em thích nhất tấm hình này vì em thấy chị trẻ trung sinh động, khỏe khoắn và đầy sức sống" . Còn khi xem hình tôi bê rổ đỗ cô ve,ảnh minh họa cho vế nhờ đối giúp của tôi thì bạn Đức Hưng, người mến mộ trang blog Tri Ân Cuộc Đời lại còn ứng tác một bài thơ rất dài và rất giàu cảm xúc nữa chứ.
             Hôm nay, tôi xin đưa bài thơ của bạn Hưng lên để khoe với anh, chị, em và bầu bạn blog đây ạ)

(Tặng chị Vũ Song Thu xóm TRI ÂN CUỘC ĐỜI)

Chị Thu ôm rổ đỗ
Nét mặt ngời rạng rỡ
Như cô học trò ngày nào
Mang điểm 10 về khoe với mẹ.

Chị Thu ôm rổ đỗ
Tóc chị nhuộm màu nắng hanh và gió heo may
Để cho đỗ vàng hoe trong rổ
Chị vẫn cười nghĩ ra vế đối hay.

Chị Thu ôm rổ đỗ
Như có ý đợi chờ
Da chị đã nhuộm màu suy nghĩ
Thai nghén trong lòng những ý thơ.

Chị Thu ôm rổ đỗ
Trông giống bà đồ của Tú Xương
Tần tảo hết ao, vườn lại chợ
Nuôi con và gánh đỡ cùng chồng.

Chị Thu ôm rổ đỗ
Chị bưng sang biếu mẹ?
Hay chị đứng chờ con về ăn cơm cuối tuần?
Trên mặt chị mới hân hoan đến thế!

Chị Thu ôm rổ đỗ
Như muốn mời mọi người xem thành quả của mình
Đất thương người vất vả
Xung quanh chị là cả vườn cây xanh.

Chị Thu ôm rổ đỗ
Như minh họa cho vế đối chị mời
Đỗ vẫn cứ vô tình trong rổ
Gió vẫn dịu dàng trong nắng phơi.

Chị Thu ôm rổ đỗ
Trông giống mẹ tôi ngày xưa và chị tôi bây giờ
Trung hậu, đảm đang, chịu thương, chịu khó,...
Cả ngoài đời và cả ở trong thơ.

Chị Thu ôm rổ đỗ
Tôi chưa được gặp chị bao giờ
Chỉ biết chị qua những bài chị viết
Xuân đến rồi xin tặng chị bài thơ.

20/01/2017
Nguyễn Đức Hưng

Chủ Nhật, 15 tháng 1, 2017

XƯỚNG HỌA VỚI THANH TÌNH


XUÂN BUỒN
( Họa nguyên vận bài: NGÀY XUÂN ĐỢI BẠN của Thanh Tình)

Xuân đến lòng buồn chẳng hát ca
Tìm đâu cho thấy cảnh vui hòa
Biển xanh nhiễm độc toi tôm cá
Đồng hạn ngấm phèn hết nụ hoa
Lặng lẽ ngắm nhìn thôn xóm vắng
Bùi ngùi trông ngóng nước non xa
Bao nhiêu người ở phương trời ấy
Vẫn phải tha hương bởi thiếu nhà?!

              15-01-2017
              Song Thu

( Phụ chép bài thơ mời họa của Thanh Tình)

NGÀY XUÂN ĐỢI BẠN

Náo nức muôn nơi rộn tiếng ca
Xuân về non nước cảnh an hòa
Đào phai trước ngõ đang khoe cánh
Cúc trắng trong vườn đã trổ hoa
Ngơ ngẩn bên song nhìn nắng sớm
Bần thần sau cửa ngóng người xa
Rượu thơm, trà đượm còn phong kín
Năm mới chờ trông khách tới nhà

                  Thanh Tình

Thứ Năm, 12 tháng 1, 2017

CHÙM THƠ CUỐI ĐÔNG



Bài 1, HỎI THI NHÂN
Mưa phùn gió bấc có vui không
Hỡi các thi nhân tính rất ngông
Đông ấm thì than thầm nhớ rét
Rét về lại khóc bởi thương đông

Bài 2, ĐỐI THOẠI VỚI RẶNG SẦU ĐÔNG
Trụi lá trơ cành lạnh lắm không?
Đôi lời nhắn hỏi rặng sầu đông
Rằng: Tôi góp rét, gom mưa lại
Đợi lúc xuân về sẽ trổ bông

Bài 3, ƯỚC
Chàng về quê thiếp cuối mùa đông
Gió bấc mưa rơi hẳn lạnh lòng
Ao ước hóa thành lò sưởi nhỏ
Bên chàng nồng ấm suốt đêm đông

          12-01-2017
           Song Thu


Thứ Năm, 5 tháng 1, 2017

MỜI ĐỐI GIÚP


        Sáng nay, ra vườn hái đỗ, Song Thu chợt nghĩ đến ông chồng họ Đỗ của mình rồi lại nghĩ đến cánh đồng Đỗ ở quê chồng và nảy ra một vế đối. 
         Thế rồi cả ngày hôm nay cứ ngơ ngơ ngẩn ngẩn như người mất hồn để tìm vế đối lại. Tuy đã tìm được mấy vế đối rồi nhưng chưa ưng ý lắm. Vì thế, Song Thu đành đưa lên blog nhờ anh, chị em và bầu bạn đối giúp.
         Song Thu xin cám ơn trước đấy ạ

Vế đối đó là thế này đây:
Chàng trai họ Đỗ, thường trồng đỗ ở đồng Đỗ đã đỗ đại học rồi
                                 05-01-2017
                                        Song Thu


          

Thứ Ba, 3 tháng 1, 2017

KHỔ THÂN ÔNG



( Họa nguyên vận bài: LỘC TỚI ĐẦU NĂM của Tạ Anh Ngôi)

Trót dại quá đà mới sún lưng
Tình tang chững lại vợ thêm mừng
Đã không  dầu gió xoa cùng bóp
Lại chẳng thuốc nam cất với chưng
Cắt béng thịt cầy và rượu Hóp
Chỉ cho cá lẹp với cơm vừng
Hết lườm lại nguýt rồi ra lệnh:
" Cái khoản này kia lão phải dừng!"
               3-1-2017
                     Song Thu

( Phụ chép bài LỘC TỚI ĐẦU NĂM)

                LỘC TỚI ĐẦU NĂM
                       (Đầu năm khai bút)
Đầu năm sơ sểnh bị đau lưng
Mới đỡ tí thôi vợ đã mừng
Sáng sớm đào gừng xao để bóp
Giữa trưa mua nghệ giã rồi chưng
Cấm dùng rượu thuốc cùng rau muống !
Bắt phải cơm chay với muối vừng !
Chăm chút cứ như còn trẻ dại
Lại rằng: ”Muốn sống ấy… nên dừng ! “
            Tạ Anh Ngôi