MỘT THOÁNG TÔ HÀ

          May mắn làm sao, trong “xóm Tri ân” nhỏ bé mà ấm áp nghĩa tình của chúng ta lại có đến hai bóng giai nhân. Tôi đồ rằng, hai bóng giai nhân này dẫu chưa làm “thành xiêu, nước đổ” thì cũng làm điêu đứng bao đấng tu mi nam tử vì “Trộm nhớ thầm yêu” và biết đâu chẳng có kẻ si tình nào đó từng định trầm mình nơi vực sông, đáy biển khi hay tin giai nhân đã có chủ quyền. Chẳng thế thì sao người xưa lại có câu : “Sắc bất ba đào dị nịch nhân” (sắc đẹp không phải là sóng vẫn làm người chết đuối).Đến như tôi, dù cùng giới mà vẫn bị hớp hồn khi nhìn thấy họ kia mà. Không những thế, tôi còn tự nhủ với lòng mình rằng: dứt khoát phải viết một bài gì đó về họ. Rồi tôi đã viết một bài về giai nhân Cẩm Tú và hôm nay, lại viết về giai nhân Tô Hà đây. Liệu có ai đó nghĩ rằng tôi cứ thấy người đẹp là bắt quàng làm họ không? Dẫu sao mặc lòng. Yêu cái đẹp là quyền của con người và tôi thích viết về người đẹp là quyền của tôi. Tôi chỉ lo rằng, với sự hiểu biết ít ỏi, cách diễn tả vụng về và vốn ngôn ngữ nghèo nàn của mình,  rất có thể tôi sẽ làm hao gầy vẻ đẹp vốn có của giai nhân . Mong  giai nhân thông cảm và đừng truy cứu trách nhiệm.

          Tôi không có may mắn được chiêm ngưỡng Tô Hà khi em còn tuổi nụ, tuổi hoa, cái tuổi non tơ mơn mởn và phơi phới trong veo trong cuộc đời người con gái. Tôi gặp em lần đầu khi em đã ngót nghét 40 tuổi và từ đó đến nay có gặp thêm vài lần nữa nhưng “lần nào cũng vội” nên đâu có được ngắm nhìn cho mãn nhãn, càng không có thời gian tâm sự để hiểu rõ về em. Song dù chỉ thoáng qua thế thôi, em vẫn để lại trong tôi những cảm nhận thật đẹp. Hình như ở em toát lên một vẻ đẹp vừa phong phú, vừa biến ảo,một vẻ đẹp mà ta rất khó có thể miêu tả cho thật rõ ràng và càng không thể nhận ra hết sau một đôi lần gặp gỡ. Cho nên,mỗi lần gặp em tôi lại cảm nhận thấy một nét đẹp khác nhau. Nhớ lần đầu tôi gặp em vào năm 1993,em đi  với Hợp,  bạn học cùng em thời cấp 3. Lần đó em đem theo cả cậu con trai còn nhỏ.Lúc này,  tôi  thấy em đẹp, một vẻ đẹp  khỏe khoắn, tự tin, kiên nghị vừa đủ mạnh mẽ để vượt lên mọi khó khăn,thách thức vừa đủ nhân hậu để thương yêu đùm bọc, bao dung.Vào năm 2006 tôi gặp em lần hai nhân ngày hội trường cấp 3 Chí Linh.  Tôi và ông xã tôi đều bất ngờ,  khi em ôm chầm người thầy giáo già và khẽ thốt lên: Thầy! Thầy vỗ nhẹ vai trò và nói: “ Hà , Tô Hà đúng không, lần này em khác quá, đẹp ra nhiều thầy chưa kịp nhận ra đấy!” Tôi cũng ngỡ ngàng vì thấy lần này Hà đẹp một cách mềm mại, đằm thắm, rất yên bình thư thái rất nồng nàn ấm áp và lan tỏa khiến cho người ngồi bên em  như cũng thấy êm dịu, ngọt ngào.

          Thế rồi, đến năm 2010, trước khi nghỉ hưu, em dự thi người đẹp của Đài truyền hình và giành danh hiệu Á HẬU, tôi lại gặp em.Hôm đó chúng tôi được các em mời dùng bữa tại quán Lan Hương. Em đến sau, với chiếc áo trắng cổ tròn, quần đen, mái tóc mềm uốn sóng vừa phải, buông xõa ngang bờ vai tròn, bước đi tự nhiên. Tôi bỗng nhận ra em đẹp thật kiêu sa, quý phái, rất sang trọng nhưng lại không chút xa vời, thật nổi bật giữa mọi người mà vẫn cứ hòa đồng dung dị.Tôi có cảm giác bữa liên hoan đó sẽ thiếu hụt đến chừng nào nếu vắng bóng em.Một kỷ niệm khó quên trong dịp này là hôm sau nữa thì phải,các em quyết định đến thăm gia đình tôi. Theo ý ông xã tôi thì các em là con em trong nhà, đến với thầy là về nhà nên thích ăn gì thì cứ tùy ý, nấu lấy mà ăn.Tôi nghĩ là sau nhiều ngày các em tiệc tùng rồi nên chọn món dân dã để thay đổi khẩu vị . Thế là tôi chuẩn bị nguyên liệu cho bữa bún riêu cua, chả nem cùng với đậu phụ ,mắm tôm chanh ớt.Khi tôi đang làm cua thì em Quy cùng một số em khác đến. Quy đề nghị mời mọi người ra quán cho đỡ tốn thời gian nấu nướng. Tôi cũng không nhớ rõ, mình đã nói những gì để mong các em ở lại nhưng chỉ biết rằng tôi và cả ông xã nữa vẫn không thuyết phục được. Các em đang dồn mọi thứ tôi chuẩn bị lại, cất vào tủ lạnh. Đúng lúc đó thì Hà và một em nữa đến, các em nói lại quyết định trên với Hà. Hà chỉ nói đúng một câu: “Hà về chơi thăm thầy cô và chỉ ở ăn cơm với gia đình thầy cô thôi chứ dứt khoát không đi đâu nữa”Thế là mọi người đều đồng ý và cùng nhau xúm vào làm bữa. Nhìn em Quy, một Huyện trưởng Công an giã cua, Hà, một đương kim Á Hậu lại vừa đi thăm các bạn về dù rất mệt vẫn xăm xắn vào bếp làm chả nem; các em khác mỗi người mỗi việc tíu tít cả lên tôi bỗng thấy bừng dậy một cảm giác thật vui vẻ đầm ấm và lại nhận ra rằng Hà không chỉ đẹp mà còn rất có uy lực (Thời học phổ thông, cô  Cẩm Tú chọn em làm lớp trưởng là rất sáng suốt). Hôm đó thày trò chúng tôi được ăn một bữa riêu cua quên nêm muối mà  vẫn thật vui, thật thú vị. Nếu ăn quán chắc sẽ nhàn hơn, ngon hơn và thịnh soạn hơn, nhưng không thể nào có được cái cảm giác quây quần ấm cúng thân thiết như một đại gia đình ngày xum họp này.

          Cuối năm đó, tôi còn gặp Tô Hà một lần nữa. Nhìn em mặc đồ mùa đông, vai khoác hững hờ một chiếc khăn len màu lông gà con như tôn lên vẻ đẹp của làn da sáng, nét môi hồng, hàm răng trắng bóng, tất thảy hài hòa trong nét đẹp đằm thắm thật nữ tính.

Nhưng nếu Hà chỉ có nét đẹp hình thức đơn thuần thôi thì hẳn là em không thể được mọi người quý yêu đến thế. Riêng tôi, tôi có cảm mến em về vẻ đẹp trời phú đó nhưng tôi càng quý mến em hơn bởi cái đẹp đằm sâu trong nhân cách, trong tâm hồn người con gái ấy. Trước hết, tôi quý yêu nét tính cách khiêm tốn mà rất dí dỏm ở nơi em khi đọc lời tự giới thiệu trên blog:

                             Người thân thì gọi là sao

                             Riêng mình cứ thấy sao sao ấy mà

                             Dẫu sao thì cũng phải già

                             Nên đành tự nhận mình là hươu sao (sao hưu).

          Lại nhớ một hôm tôi đang về thăm bà nội các cháu thì nhận được điện của Tô Hà, em thông báo là đã chính thức nghỉ hưu và đọc mấy câu thơ:

                             Giờ thì em cũng như thày

                             Thành thường dân phó suốt ngày thảnh thơi

                             Hai vai đã nhẹ gánh đời

                             Ngày ngày còn mỗi việc ngồi nghỉ ngơi

                             Đêm đêm mơ tưởng xa xôi

                             Miên man những chuyện, những người ngày xưa

                             Thời gian dài rộng bây giờ

                             Xin giành để đếm nắng mưa cuộc đời

          Lúc đó tôi thấy thích em hơn bởi sự nhạy cảm và chút ưu buồn thật con gái vừa man mác vừa xao xuyến lạ lùng. Tôi thuộc và bị ám ảnh ngay cái câu thơ rất thật mà vẫn rất lạ và đầy tâm trạng này: “ Thời gian dài rộng bây giờ/ Xin giành để đếm nắng mưa cuộc đời”. Vào blog của Hà thấy hầu như em không đăng thơ. Không hiểu do em chưa viết hay viết rồi mà còn giấu. Nhưng tôi cứ nghĩ rằng với tấm lòng giàu yêu thương, với tâm hồn đa cảm của mình nếu em làm thơ chắc sẽ không kém phần thi vị. Tuy không làm thơ nhưng Tô Hà vẫn viết tản văn, đọc  những trang viết của em về ba, má, về bầu bạn tôi thấy, với ba má, em là người con cả hiếu thảo, có trách nhiệm; với các em, em là người chị cả gương mẫu biết dẫn dắt các em giữ nền nếp gia phong, với bạn bè, em là người biết yêu thương chia xẻ, biết trân trọng đón nhận. Ngay từ thời học phổ thông,tình bạn giữa em với Nguyễn Dịp và Phan Quang Tiến đã đẹp như tình bạn trong những bộ phim Hàn Quốc ngày nay. Đọc những trang viết của em về Phan Quang Tiến, đến đoạn em khóc trước di ảnh của bạn tôi bỗng thấy mắt mình nhòa lệ.

Em đẹp lại có chút vị thế trong xã hội,nếu em kết thân với các đại gia hay chính khách  cũng là lẽ thường tình. Nhưng tôi thấy em không thế. Em kết bạn với những người phụ nữ bình thường dung dị nhất; em quý yêu những người lính của ba em vì họ biết sống trọn nghĩa vẹn tình; em cảm động chân thành và trân trọng dứt mực trước người bạn học cũ vì biết vợ bạn qua đời đã mấy chục năm nay, bạn vẫn thủy chung son sắt ở vậy nuôi các con nên người ;em đến với bếp ăn tình thương Phú Yên, với những trẻ em bị nhiễm chất độc màu da cam bằng niềm cảm thông sâu sắc, sự chia sẻ chân thành mong muốn làm vơi bớt đi phần nào những thiệt thòi, những bất hạnh của các em nhỏ kia. Dù em chưa phải là đại gia và cuộc đời riêng của em cũng không hẳn đã thận buồm xuôi gió nhưng em luôn cảm thấy mình có nhiều may mắn và  nghiêng mình rất thấp để yêu thương san sẻ với những số phận thiệt thòi. Ta hãy nghe em dãi bày,tự sự: “Tôi thấy mình được ưu ái quá nhiều, được Trời Phật ban phát quá nhiều. Những gì đã làm tôi đau khổ chẳng nghĩa lý gì so với bất hạnh của những nạn nhân bị nhiễm chất điô xin. Tôi phải sống tốt hơn nữa và phải làm gì đó thiết thực hơn nữa cho đồng bào bất hạnh của tôi” ( Nỗi đau da cam). Có thể em chưa đem đến cho họ thật nhiều vật chất nhưng em đã đem đến cho họ một tấm lòng yêu thương tha thiết chân thành mà không vật chất nào có thể sánh được.Với em tình thương giành cho những người thua thiệt được thể hiện một cách tự nhiên, như nhiên chẳng cần ai biết đến làm chi. Tôi thiết nghĩ đó mới chính là thiện tâm vậy.Bằng tấm lòng lành đó,khi thưởng thức thơ văn em cũng cứ tự nhiên mà yêu thích những tác phẩm giàu tính nhân văn như “ Đám cưới một linh hồn” của  Vũ Bình Lục hay “ Thầm mong thăm lại Trường Sơn” và “Bốn mươi năm một chặng đường để nhớ” của Đỗ Văn Nghị.

 Tôi xin mượn lời một câu tục ngữ để nói về em:

                             Tốt gỗ tốt cả nước sơn

Đẹp người, đẹp nết ít ai hơn Tô Hà*

                                      Sao Đỏ 17- 9- 2011

                                      Vũ Thị Song Thu

Chú Thích: * nguyên văn câu tục ngữ là: Tốt gỗ hơn tốt nước sơn/xấu người, đẹp nết còn hơn đẹp người