Từ lâu, trang blog Triancuocđơi đã
thành quen thuộc, thân thiết với mỗi
thành viên trong xóm Tri ân. Không phải vì đây là nơi tập trung những cây bút
tầm cỡ, viết những bài tầm cỡ, đủ sức cuốn hút bất kì ai có máu văn thơ. Mà chỉ
vì đó là nơi gặp gỡ, hội tụ của tình thầy trò, bầu bạn giữa những người thân
thiết, quý mến, trân trọng nhau. Họ có thể chia sẻ với nhau những cảm xúc,
những vần thơ, những câu chuyện do mình viết ra. Cũng có thể là những tác phẩm
của ai đó mà họ đọc được thấy thú vị rồi đưa lên cho mọi người cùng thích thú
với mình. Tôi đã đọc được bài thơ “ Riêng mình Đá Đĩa” của Huỳnh Văn Quốc do
Nguyễn Tô Quang, một thành viên trong xóm Tri ân sưu tầm và thấy rất thích thi
phẩm này. Có thể nói, đó là một bài thơ ngắn gọn không chút màu mè, hoa mĩ chỉ
giản dị chân mộc, nhỏ nhẹ mà ý nghĩa vẫn rất sâu sắc
RIÊNG MÌNH ĐÁ ĐĨA
Bãi đá hoang sơ nép mình ven biển
Nhỏ nhoi một góc riêng mình
Không ai buộc phải Hạ Long tráng lệ
Không ai đòi phải huyền thoại Phong
Nha
Đây Đá Đĩa khiêm nhường bên bến vắng
Vẫn mê người không bởi nét kiêu sa
Ai đặt chân một lần lên bãi đá
Sẽ nhiều lần nhớ lại lúc đi xa
Những bức ảnh chụp từ gành Đá Đĩa
Không ai lo từa tựa cảnh nơi nào
Người đã đến và cả người chưa đến
Vẫn ngạc nhiên một cảm xúc dâng trào
Xin cảm ơn những bàn tay tạo hóa
Đã nhắc tôi bài học thưở ban đầu
Dẫu không mới nhưng muôn đời chẳng
cũ
Sáng tạo nào cũng không thể giống
nhau
Huỳnh Văn
Quốc
Ở đây, tác giả không nhằm mục đích
tả lại gành Đá Đĩa cho mọi người lãm thưởng. Vì thế, ta không hề thấy rõ chiều
kích, hình dáng, màu sắc hay đường nét của gành đá thế nào. Ta chỉ thấy hình ảnh một gành Đá Đĩa đã được
lọc qua cảm quan nghệ thuật của thi nhân:
“ Bãi đá hoang sơ nép mình ven biển
Nhỏ nhoi một góc riêng mình”
Chỉ vậy thôi, hoang sơ, nhỏ nhoi mà gợi cảm lắm chứ!
Dẫu cho, ngay sau đó, tác giả có
dùng thủ pháp nghệ thuật so sánh khá độc
đáo: “ Không ai buộc phải Hạ Long tráng lệ / Không ai đòi phải huyền thoại
Phong Nha ” thì cũng quyết không phải để đặc tả làm cho gành Đá Đĩa trở nên
hoành tráng,hùng vĩ hay long lanh mĩ lệ hơn mà chỉ nhằm khắc sâu, nhấn mạnh vẻ
bình dị, khiêm nhường của gành Đá Đĩa: “Đây Đá Đĩa khiêm nhường bên bến vắng”.
Một điều đặc biệt nữa là khi tác giả đặt
Đá Đĩa cạnh “ Hạ Long tráng lệ” và “ Phong Nha huyền thoại” dường như cũng
không có ngầm ý muốn sánh ngang hàng Đá Đĩa với hai danh lam thắng cảnh nổi
tiếng của nước nhà. Nhưng cũng không vì thế mà Đá Đĩa bị khuất lấp hoặc bị chìm đi trước hai danh
thắng kì vĩ. Ngược lại, Đá Đĩa dẫu nhỏ nhoi, khiêm nhường vẫn dư sức cuốn hút
hồn người; vẫn mãi mãi lưu lại những ấn tượng không thể mờ phai với những ai đã
một lần đặt chân đến đó
“Đây Đá Đĩa khiêm nhường bên bến vắng
Vẫn mê người không bởi nét kiêu sa
Ai đặt chân một lần lên bãi đá
Sẽ nhiều lần nhớ lại lúc đi xa”
Vì sao vậy? Đơn giản thôi, vì Đá
Đĩa đặc biệt độc đáo,chỉ là chính nó, riêng nó, không hề lẫn với bất cứ sự vật,
hiện tượng nào. Thậm chí nó cũng hoàn toàn riêng một vẻ chứ không hề giống với
bất kì vỉa đá nào khác:
“ Những bức ảnh chụp từ gành Đá Đĩa
Không ai lo từa tựa cảnh nơi nào”
Bởi vậy Đá Đĩa không chỉ mê hồn những ai đã đến mà cả những người chỉ
được nghe nói đến thôi hay chỉ được chiêm ngưỡng nó qua những bức ảnh chụp thôi
vẫn khát khao muốn đến, vẫn trào dâng cảm xúc trước vẻ riêng biệt, độc đáo cũa
nó.:
“ Người đã đến và cả người chưa đến
Vẫn ngạc nhiên một cảm xúc dâng trào”
Từ một hiện tượng thiên nhiên cụ thể đó, tác giả Huỳnh Văn Quốc đã rút
ra một bài học sâu sắc về quy luật muôn đời của sáng tạo nghệ thuật:
“ Xin cám ơn những bàn tay tạo hóa
Đã nhắc tôi bài học thuở ban đầu
Dẫu không mới nhưng muôn đời chẳng cũ
Sáng tạo nào cũng không thể giống nhau”
Cũng có thể
là tác giả đã ngộ ra vấn đề đó từ rất lâu rồi. Nhưng hiện tượng tự nhiên này lại như một lời nhắc
nhở , một kiểm nghiệm thực tế có tác dụng
củng cố vững chắc thêm trong ông về những đòi hỏi khắt khe mà tất
yếu của quá trình sáng tạo.Thế rồi, từ
đó, ông muốn gửi gắm cảm nhận của mình vào thi phẩm “ Riêng mình Đá Đĩa” để chia
sẻ với mọi người bài học thuở ban đầu
cho bất kì ai muốn bước chân vào con đường sáng tạo, nhất là sáng tạo nghệ
thuật. Nếu muốn tác phẩm của mình sống được với thời gian hoặc neo đậu được
chút ít nào đó trong lòng người đọc thì trước hết phải có những khám phá riêng,
cảm nhận riêng trước mỗi sự việc, hiện tượng cụ thể; phải tạo ra được nét riêng
mang dấu ấn cá nhân mình chứ không thể na ná ở đâu đó, từa tựa của ai đó được.
Dẫu có thô mộc vụng dại nhưng là của chính mình của riêng mình thì vẫn quý hơn
ngàn lần mềm mại mượt mà nhưng là bắt chước. Tôi nhớ một nhà văn Mỹ đã phát
biểu về điều này trong một tác phẩm của mình là: “ Thất bại trong việc sáng tạo
ra cái độc đáo vẫn tốt hơn là thành công trong việc bắt chước” ( Herman
Melville) . Có thể thấy rằng, yếu tố riêng biệt độc đáo là đòi hỏi ban đầu đối
với người sáng tạo tuy nhiên đó không phải là tất cả của thành công trong
sáng tạo nghệ thuật. Bởi vì một tác phẩm nghệ thuật sống mãi với thời gian,
ngoài yếu tố riêng biệt, độc đáo còn phải có tính nghệ thuật, tính nhân văn sâu
sắc…
Đọc bài thơ của Huỳnh Văn Quốc, nhìn
lại trang blog Triancuocdoi của xóm ta, tôi cứ lâng lâng một niềm tự hào và
thích thú. Tôi thấy blog của xóm mình dẫu không hoành tráng, tầm cỡ như trăm
nghìn blog khác nhưng đã thật sự là một gành Đá Đĩa nhỏ nhoi, khiêm nhường mà
in đậm dấu ấn riêng. Mỗi thành viên trong xóm lại là một mảnh nhỏ trong gành Đá
chung ấy.Ai cũng cố gắng đóng góp những tiếng nói của riêng mình, cảm nhận của
chính mình để làm nên một gành Đá Đĩa đa sắc mà vẫn thống nhất trong một nét
chung của tình yêu thương, niềm tri ân
cuộc đời. Dẫu rằng cách viết của chúng ta còn đơn giản, thơ ca của chúng
ta còn phần lớn là “ Thơ tươi”, là văn vần và không phải không còn những bài na
ná ở đâu đó hoặc lặp lại chính mình. Song chúng ta hãy cùng nhau cố gắng để làm sao mỗi tác phẩm của chúng ta đều là một cá thể riêng biệt . Chúng ta hãy cùng nhau hi vọng rằng sẽ có một tác phẩm nào đó hoặc một vài câu thơ
nào đó đủ sức vượt thời gian và được nhiều người yêu thích. Nếu không được như
vậy thì chúng ta vẫn được giao lưu với nhau, được chia sẻ cùng nhau mọi niềm
vui, nỗi buồn trong cuộc sống. Cứ thế, chúng ta thêm yêu thương gắn bó với nhau
hơn và càng thêm yêu cuộc sống, càng muốn sống ngày một tốt đẹp hơn. Điều đó
thật đáng quý, đáng trân trọng biết bao!
9-8-2012
Song Thu
