Xin hãy thung thăng ngắm biển khơi
Ngắm gió trùng dương nhè nhẹ thổi
Xem trăng đầu núi nhẩn nha chơi
Lô xô sóng lượn mênh mang nước
Bát ngát hương bay phảng phất đời
Trời Đất bước chân vào tháng hạ
Lòng Xuân còn lắm nỗi chơi vơi
16-5-2014
Song Thu
Phụ chép bài HÒA KHƠI
HÒA KHƠI
Mây trắng vô cùng mây trắng ơi
Bến bờ tôi đón chốn đầy vơi
Thọc tay mùa thắm xanh mầm nẩy
Thả mắt trời quang ngát biển chơi
Phới phất lòng dâng mơn lượn sóng
Thang thênh bước lộng cợt lung đời
Ngàn phiêu con gió về giao hưởng
Hát gọi muôn trùng cuộc viễn khơi !
Quỳnh Lý Đức
tôi nay hơi rãnh em sang chơi
Trả lờiXóathấy mấy bài thơ họa cái chơi
Thơ họa chưa vần đâu chị ạ
Thôi thì em cứ họa chị ơi.
Chúc chị vui ạ
Cứ sang thăm chị là vui rồi
XóaThích thú nối vần cho sướng thôi
Chia sẻ đôi lời và chúc tụng
Thế là buồn mấy cũng dần vơi
Cám ơn NT nhiều. Chúc em hằng an
Ngựa em tiện thể ghé sang chơi
Trả lờiXóaThất ngôn bát cú bó tay thôi
Đoc xong phục tài người xướng họa
Chúc ngủ ngon nhé chị thu ơi!
Bạn Ngựa đã vô tệ xá chơi
XóaLại hòa thơ nữa quá vui rồi
Đường thi xướng họa không hề khó
Vài bận thử làm là được thôi
Cầu chúc bạn hiền nhiều niềm vui
Mỗi ngày thêm khỏe để rong chơi
Thắm tình thi hữu trên blog
Thương mến đong đầy nhé Ngựa ơi
Đêm đã sâu rồi, thổn thức ơi
Trả lờiXóaNỗi niềm chi rứa, hỡi chơi vơi
Gối chiếc lạnh tanh, sờ giật nẩy
Chăn đơn mỏng dính, nắm rụng rời.
(Thôi, chỉ nghĩ đến đo là díp mắt lại rồi)
Thao thức chi mà cô giáo ơi
XóaHỏi mình cô lại hỏi chơi vơi
Chơi vơi chưa kịp trao lời đáp
Nhắm mắt cô em đã ngủ rồi
Nhắm mắt cô em đã ngủ rồi
Nhật Thành ơi hỡi Nhật Thành ơi
Hồn nhiên đến thế tuyệt với đấy
Thao thức em là THAO NGỦ thôi !
- Với NTH:
Xóa"Em tôi buồn ngủ buồn nghê
Buồn ăn cơm nếp cháo kê thịt gà"
Khi nào ra ngoài này nha
Chị ST sẽ thịt gà đãi em
Ngủ đi em ngủ đi em...
_Với Đ Đ T:
Thật vui vì mình qua chơi
Lại com đôi lời trêu NT đây
Làm trang blog vui vầy
Mong rằng mình hãy ngày ngày ghé thăm
Xướng họa đều hay Thăm bạn và chúc vui nhiều sang tác hay nhé
Trả lờiXóaCám ơn Nhã My đã khen
XóaLàm mình hí hửng nhiều phen sướng hề
Chúc bạn vui thật nhiều nha
Mình sẽ sang nhà thăm bạn thường xuyên
Muốn họa XUÂN HẠ GIAO MÙA chơi
Trả lờiXóaThơ Đường luật chỉnh lắm ai ơi
Thôi đành xin khất lần sau nhé
Chúc chủ nhà luôn khỏe trẻ vui!...
Anh Quang Thứ là nhà thơ
XóaChấp gì một kẻ nghiệp dư gà mờ
Đùa anh một chút đó nha
Đừng hờn em gái để mà buồn vương
Chúc anh may mắn mọi đường
Thơ hay, bạn quý, nhiều nường thầm yêu
Cám ơn mọi người đã ghé thăm và có thơ chia sẻ cùng ST. Hôm nay, ST xin chia sẻ với mọi người một vài điều cơ bản về thơ thất ngôn bát cú và cách chơi xướng họa nhé.
Trả lờiXóaTheo ST biết thì thơ thất ngôn bát cú là một trong những thể thơ tiêu biểu của thơ Đường luật. Nó có nguồn gốc từ Trung Quốc, thịnh hành và phát triển rực rỡ vào thời nhà Đường. Nó du nhập sang Việt Nam và đã trở thành rất phổ biến, thậm chí nó còn trở thành một trong những yêu cầu không thể thiếu khi thi cử của thời phong kiến VN. Thể thơ này có quy định niêm luật rất chặt chẽ, khắt khe. Cụ thể, về kết cấu phải có bốn phần rõ ràng là :ĐỀ,THỰC, LUẬN, KẾT, mỗi phần hai câu. Câu một & hai thuộc phần ĐỀ; Câu 3 & 4 thuộc phần THỰC; Câu 5 & 6 thuộc phần luận; Câu 7 & 8 thuộc phần kết Trong đó hai cặp thực và luận phải đối nhau chan chát. Về luật bằng trắc phải tuân thủ: "Nhất tam ngũ bất luận; nhị tứ lục phân minh". Nghĩa là tiếng thứ nhát, thứ ba và thứ năm trong câu thơ không phải tuân theo quy luật gì, bằng hay trắc tùy ý. Nhưng tiếng thứ hai, tư và sáu thì kết cấu bằng trắc phải rõ ràng phân minh theo quy luật nhất định. Cụ thể nếu tiếng thứ hai mang thanh bằng, tức là không có dấu hoặc có dấu huyền thì tiếng thứ sáu cũng phải mang thanh bằng còn tiếng thứ tư phải mang thanh trắc, tức mang các dấu sắc, hỏi, ngã, nặng. Ví dụ:
Cũng cờ cũng biển cũng cân đai.
Ngược lại nếu tiếng thứ hai mang thanh trắc thì tiếng thứ sáu cũng phải mang thanh trắc còn tiếng thứ tư trong câu thơ đó phải mang thanh bằng. Ví dụ:
Cũng gọi ông nghè có kém ai
Về vần, thể thơ này bắt buộc phải có 5 vần. Nghĩa là các từ cuối trong câu một, hai, bốn, sáu và tám phải gieo vần với nhau.
Ví dụ bài Ông nghè tháng tám của cụ Nguyễn Khuyến có 5 từ cuối trong các câu 1,2,4,6,8 là: ĐAI,AI,KHÔI,HỜI,CHƠI
Về niêm, thể thơ này yêu cầu câu một và câu tám phải dính với nhau, nghĩa là phải có kết cấu bằng trắc giống nhau. Nếu câu một, tiếng thứ hai mang thanh bằng thì tiếng thứ tư trắc và tiếng thứ sáu bằng .Câu tám cũng phải kết cấu như thế.
XóaCác câu còn lại sẽ là: Câu hai và ba dính với nhau và cùng có kết cấu là tiếng tứ hai trắc, bốn bằng và sáu trắc.
Câu bốn và năm sẽ có kết cấu bằng trắc giống câu một tám, bằng, trắc, bằng
Câu sáu và bảy lại có kết cấu bằng trắc giống câu hai, ba: Trắc, bằng, trắc. Ta có mô hình bằng trắc của tám câu trong toan bài ở các từ hai, bốn sáu như sau
B,T,B
T,B,T
T,B,T
B,T,B
B,T,B
T,B,T
T,B,T
B,T,B
. Người xưa gọi kết cấu bài này là thể khởi bằng, nghĩa là tiếng thứ hai trong câu đầu mang thanh bằng.
Ngược lại thể khởi trắc, nghĩa là tiếng thứ hai trong câu đầu mang thanh trắc thì kết cấu bằng trắc trong toàn bài sẽ có mô hình là:
T,B,T
B,T,B
B,T,B
T,B,T
T,B,T
B,T,B
B,T,B
T,B,T.
Còn về họa thể thơ này, người xưa quy định bắt buộc như sau;
Phải trả đủ năm từ vần của bài xướng một cách nguyên si. Ví dụ muốn họa bài ông nghè tháng tám thì bài họa cũng phải có đủ năm từ cuối trong câu 1,2,4,6,8 là các từ ĐAI,AI,KHÔI,HỜI,CHƠI. Tuy nhiên nếu là họa nguyên vận thì thứ tự các từ vần trong các câu phải tuần tự như bài xương. Nhưng nếu họa đảo vận thì năm từ vần ấy vẫn phải đủ nhưng có thể thay đổi vị trí tùy theo, một xuống,hai,bốn hay tám...
Họa ngược vận thì bài họa có từ mang vần trong câu một là từ mang vần trong câu tám của bài xướng . Và từ mang vần trong câu tám bài họa lại là từ mang vần trong câu một của bài xướng. Tóm lại là hai từ mang vần trong câu một và câu tám của bài xướng bị đảo ngược trong bài họa, còn các từ mang vần trong các câu khác vẫn giữ nguyên vị trí.
Về phần họa còn một quy định bắt buộc nữa là các từ áp vận của bài họa không được lặp lại các từ áp vận trong bài xướng. Ví Dụ trong bài xướng là TRÙNG KHƠI thì trong bài họa phải là BIỂN KHƠI, NGOÀI KHƠI hay X KHƠI mà trong đó X khác BIỂN.
Sau này, nhiều nhóm chơi xướng họa còn đặt ra các tiêu chí khắt khe khác như bài họa và bài xướng phải cùng chủ đề, các từ mang vần phải cùng ý nghĩa chứ không được là từ đồng âm khác nghĩa v,v và v,v...Nhưng nhìn chung ít ai theo mà đa phần chỉ theo những quy định bắt buộc như tôi đã nêu ở trên.
Xét ra như thế thì họa thơ thất ngôn bát cú còn dễ hơn họa thơ lục bát. Vì nó ít từ mang vần hơn. Thơ lục bát thì câu lục có một từ mang vần ở cuối câu, gọi là vần chân. Còn câu bát lại chứa hai từ mang vần là từ thứ tám và từ thứ sau. Nghĩa là có cả vần chân và vần lưng nữa. Họa được nó theo đúng luật thật khó lắm thay!
Sở dĩ hôm nay ST viết những lời này vì thấy mọi người cứ đề họa thơ.Liệu như thế có hợp lý ? Hay ta nên dùng từ khác như nối lời hay họa theo mấy ý thơ thì có vẻ chính xác hơn chăng, khi mà ta chưa đáp ứng đầy đủ các quy định của xướng họa mà người xưa đã đề ra. ST viết ở đây chỉ mong mọi người đọc và cùng trao đổi chứ không có ý hướng dẫn chỉ bảo gì đâu ạ. Xin mọi người hiểu và lượng thứ cho. ST xin cám ơn ạ
Vì nhận xét quá dài, không xuất bản một lần được. ST tách ra làm hai đấy ạ
Cảm ơn ST(cho phép được gọi tên hoặc gọi bạn nhé !) đã có bài họa đảo vận khi đến thăm nhà,quỳnh cũng bài họa lại,nay quỳnh chép lại đây để đọc vui nhé !
Trả lờiXóaMây bay mê mải cứ rong khơi
Con gió ruổi lòng gọi ới ơi
Trăng nước bến xưa nguồn cội đón
Truông ngàn quê cũ hải hồ chơi
Mai kia chiếc lá khi cành rụng
Mốt nọ tim người cũng máu vơi
Lang bạt chi hoài giấc mộng hão
Về đây giản dị sống như đời !
Chúc cuối tuần vui khỏe !
Rất vui khi bạn ghé nhà. Mình cứ gọi tên hoặc gọi bạn cho thân mật, nếu đồng trang lứa. Nhưng nếu Quỳnh nhiêù tuổi hơn thì ST xin gọi bằng anh cho phải phép.
Trả lờiXóaChúc Quỳnh hằng vui!
Thơ xướng, thơ họa đều hay
Trả lờiXóaThất ngôn bát cú nơi này ngặt nghiêm.
Xin chào người bạn mới
Trả lờiXóaTím một màu thủy chung
Hôm nay tới tệ xá
Và sẻ chia đôi dòng
Chúc bạn luôn vui khỏe
Bình an và thong dong
Đẹp tươi như hoa tím
Không buồn hè, sầu đông.
Nếu tìm ra nhà bạn tôi nhất định sẽ tới thăm để sẻ chia, trao đổi và học hỏi đấy ạ
Nhận xét này đã bị tác giả xóa.
Trả lờiXóaMình có bài thơ 7 chữ. Không biết có sai ít hay nhiều. Mong bạn chỉ thêm ..
Trả lờiXóaTìm bóng năm xưa nơi chốn này
Đắng cay còn nhớ mãi chưa phai
Lối mòn trăng vỡ hoài u uẩn
Suối lệ tiếc thương lời nói hay
Nhớ mãi cung đàn vương lỗi nhịp
Tình mình dẫu biết chẳng ngày mai
Vết sầu ngang trái còn trăm mối
Chấp cánh chim trời mỏi cánh bay...
Chúc bạn cuối tuần vui vẻ và hanh phúc bạn nhé. Thân
Thể thơ 7 chữ nếu viết theo kiểu này nó cho phép rất tự do, không phải tuân thủ niêm luật đâu bạn ạ - kể cả bằng trắc lẫn vần điệu
XóaNhưng nếu bạn muốn 8 câu thơ trên tạo thành như kiểu hai bài thơ tứ tuyệt thì khổ một của bạn là chuẩn còn khổ 2 thì chưa chuẩn về vần.
Bởi vì dang thơ thất ngôn tứ tuyệt trong khuôn khổ Đường thi nó gồm bốn phần. Mỗi phần một câu gọi là: KHAI ,THỪA,CHUYỂN, KẾT,có sách gọi phần kết là HỢP. Khai tức là mở ra, là nêu vấn đề; thừa là tiếp theo ý của phần khai; chuyển là đưa tới một ý mới; kết là gói lại và mở rộng nâng cao hơn ý tưởng...
Ở loại thất ngôn tứ tuyệt này có người gọi nó là loại thơ bốn câu ba vần:" Vạch da cây vịnh bốn câu ba vần"- KIỀU, ND. Nghĩa là nó phải có ba từ mang vần ở cuối câu 1,2 và 4 như khổ một của bạn.
Còn khổ hai, nếu lấy từ cuối câu một làm từ mang vần thì bạn phải thay từ cuối câu hai và bốn cho hợp với vần đó và các từ ấy phải mang vần trắc. Ví dụ kíp, kịp chẳng hạn.
Hoặc có thể bạn giữ các từ mang vần trong câu hai và bốn thì bạn phải đổi từ cuối câu một.
Riêng về luật bằng trắc thì ở cả hai khổ thơ trên bạn đã làm rất chuẩn theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt rồi. Bởi cả hai khổ thơ bạn đều sử dụng thể khở trắc. Vì thế các tiếng thuws2,4,6 trong câu 1&4 sẽ lafT.B.T và thư tự đó trong câu 2&3 là: B.T.B. Nó sẽ ngược lại với điều này nếu bạn làm theo kiểu khởi bằng.
Cám ơn bạn đã tin tưởng trao đổi với mình nha. Chúc bạn khỏe vui, hạnh phúc và gặp nhiều may mắn
Chị ơi em chẳng biết trắc - bằng
Trả lờiXóaCứ ngồi ghép chữ tạo thành "thể thơ"
Nhiều khi chẳng hiểu cái chi
thôi thì cứ viết, có còn hơn không?
===
thăm chị CN vui ạ
Rất nhiều bài thơ không vần luật bằng trắc chi hết mà vẫn hay nổi tiếng đó em. Ví dụ như bài CHÀNG NGỐC của một cô gái Ba Lan viết khi 16 tuổi:
XóaEm bảo anh cút đi
Sao anh không đứng lại
Em bảo anh đừng đợi
Sao anh lại về ngay
Lời nói gió thoảng bay
Đôi mắt huyền đẫm lệ
Sao mà anh ngốc thế
Không nhìn vào mắt em.
Hay như bài NGƯỜI ĐẸP của nhà thơ dân tộc nước mình, Lò Ngân Sủn chẳng hạn
Người đẹp trông như tuyết
Sờ vào lại thấy nóng
Người đẹp trông như lửa
Chạm vào lại thấy mát
Người không khát trông thấy người đẹp cũng khát
Người không đói trông thấy người đẹp cũng đói
Người muốn chết trông thấy người đẹp thì không chết nữa
Ơ người đẹp như tấm gương treo trước mắt mọi người.
Cố nhiên đó là họ làm thơ tự do. Còn đã làm thơ lục bát hoặc thơ đường luật hay song thất lục bát chẳng hạn thì phải tuân thủ theo quy chẩn của nó em à.
Nói là nói chung vậy thôi chứ chị em mình là dân nghiệp dư, làm thơ chơi cho vui thì cứ viết theo ý mình. Được câu nào, bài nào hay thì tốt không thì cũng chẳng sao miễn là được chia sẻ giao lưu với nhau là khoái rồi. Đúng không em.
Đến như các nhà thơ chính hiệu kia họ còn phải thốt lên:
Để người đọc nhớ một câu
Bạc đầu người viết chắc đâu đã thành
Chúc em ngày cuối tuần vui vẻ và đón một tuần mới thật nhiều điều an lành may mắn nha!
Em theo chị mấy câu 7 chữ cho vui ! em hết tâm trạng tìm từ đối chị vui nhé
Trả lờiXóaCuối trời hẹn gặp nhé Mây ơi
Buồm thắm thuyền tình vượt sóng khơi
Lãng tử phong lưu hoài ngóng đợi
Trăng vờn mặt biển ý đùa chơi
Ngàn sao muốn ngỏ rằng đang vội
Tất bật tặng trao hương sắc đời
Nhộn nhịp đó đây xuân tạm biệt
Biết rằng đang đợi…Hạ đầy vơi
Cám ơn em đã sang thăm và có thơ họa cùng chị cho vui. Bài họa của em rất chuẩn về luật bằng trắc, nhưng chưa đăng đối ở hai cặp thực và luận. Hơn nữa nếu em họa lại bài của chị thì còn một từ áp vận bị lặp lại (mây).
XóaTuy nhiên chị em mình cứ hòa vui là chính mà em. Lúc nào chị cũng vui khi được em sang thăm và chia sẻ
Ôi chị ơi! em chỉ có ý theo chị cho vui chứ không dám Hoạ đường luật đâu chị ơi! đầu óc em mấy hôm nay đang TỰ DO sợ con ma đối ý đối thanh đối từ nó bắt ....huhuhu
XóaMà em cứ thích khuôn khổ của Đường mà không gò đối trong hai cặp Luận và Thực...như vậy đôi khi ý và từ rất thích...
(nói nhỏ chứ sợ các nhà thơ Đường Luật mắng) . Chữ mây em cố đưa vào đấy nhưng chị mây em MÂY mà....hihihi cãi cùn đôi khi có lợi h chị ha... vui chị nhé. Bữa nào rảnh em sẽ hoạ thơ Đường Luật với chị ạ!
Ừa chị cũng thích tự do cho thoải mái. Gò bó trong khuôn khổ mệt chết đi được. Không phải người xưa đã gọi thơ Đường là bắt voi bỏ rọ đó sao? Thơ hay là bởi ý , tình, hình , nhạc chứ không bởi thể thơ mà em. Có điều nhân đây ta bàn bạc về thể thơ Đường luật cho vui thôi em ạ
XóaNT họ Hồ, dây mơ rễ má với Hồ Xuân Hương, tập tọng làm bài thơ đường mang tính ngẫu hứng, gửi chị:
Trả lờiXóaBài 1: THỬ GIÀY
Da em mềm mại, đế êm êm
Ra chợ bao chàng đến ngó nghiêng
Chàng béo đút vào, chê:chật quá!
Chàng gầy xỏ thử, bảo: rộng thênh
Nhiều tay măn mó da thôi bóng
Lắm gót dẫm lên đế xước liến
Ước chi quân tử đo bắng mắt
Để giày chưa bán vẫn trinh nguyên!
Bài 2 VỊNH DÙI TRỐNG (TỨ TUYỆT)
Một khúc nân nân gọi là dùi
Gặp trống giương oai thúc liên hồi
Dứt tiếng cuối cùng, im như thóc
Đánh mãi chẳng mòn, chỉ trơn thôi!
He he...bận quá, mùa chấm bài và làm hồ sơ cuối năm học, em rất ít vào blog, hẹn khi nào rảnh sẽ họa vui chị nhé.
Lắm gót dẫm lên đế xước liền
XóaCặp niêm số 4 (2 câu 6+7) vẫn thất niêm.
XóaMuônd làm thơ Đường Luật thì phải nắm vứng niêm luật rất chặt chẽ của thể thơ này, chứ không làm theo kiểu bắt chước được đâu. Sẽ phạm luật như chơi.
NT quả là không hổ danh chút chít của "bà chúa thơ nôm". Bởi ý tứ thơ của em cũng hài và hóm .Bài thất ngôn tứ tuyệt hai cặp thực và luận lại đối khá chỉnh. Tuy nhiên em tôi lại để thất niêm mất rồi.
XóaCụ thể là từ "rộng trong câu 4 phải thay bằng một từ khác mang thanh bằng. Câu 6 & 7 thì phải thay đổi lại cả 3 từ 2,4,6. Cụ thể câu 6 phải là;B.T.B và câu 7 phải là T. B.T.
Bài tứ tuyệt cũng không đúng niêm luật đâu em. Cụ thể nếu đúng niêm luật thì câu một từ thứ 6 phải mang thanh trắc. Câu 2 phải thay đổi để tiếng thứ 2 thanh bằng, 4 thanh trắc. Câu 3 cũng giống câu 2. Câu 4 thì phải thay từ trơn bằng một từ khác mang thanh trắc em ạ.
Nếu chưa năm chắc niêm luật thì em cứ làm thơ 7 chữ theo kiểu tự do cũng được. Tuy nhiên đã theo thể tự do thì trong bài bát cú em nên tách ra thành hai khổ.
Vài ý như vậy để em tham khảo thôi . Nhỡ gặp những người biết thơ Đường họ bắt bẻ chứ chị em mình thì cứ vô tư đi.
Chúc em hằng vui
Góp thơ với em Thu cho vui nè
Trả lờiXóaNày cô em gái của tôi ơi
Có thấy “thuyền” anh vượt “biển” khơi
Tóc bạc tuổi già đầu trắng cước
Chân chùng sức yếu vần còn chơi
Thơ tình chít chát còn năng động
Thi hữu vô ra vẫn phớt đời
Muốn lắm song le e chẳng được
Sau này quay lại có mà vơi
Chúc em tuần mới an vui nhé
Em cám ơn anh Ngọc Dũng đã có thơ họa cùng em ạ.
XóaNè bao giờ" vượt biển" ra ngoài ni chơi một chuyến nghen anh. Rủ cả chị nhà cùng đi cho vui. Em gái sẽ đãi một chầu tới bến luôn.
Em chúc anh chị vui khỏe và mãi hạnh phúc ạ